شرح و توضیح شکوائیّه شیخ الرّئیس قاجار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی (واحد نجف‌آباد)

10.29252/kavosh.2006.2327

چکیده

مقاله حاضر کوششی است برای بازشناساندن چهره ادبی شیخ الرئیس قاجار آن گونه که درخور و شایسته اوست؛ بویژه تلاشی است برای بیان تسلّط او بر واژگان زبان عربی و تبحّر وی در به کارگیری کلمات، اصطلاحات و ترکیبات، اعم از صرفی و نحوی و بلاغی که در زبان عربی رایج است. این مهم در آثر غور و تدقیق در شرح و توضیح ابیات قصیده «شکوائیّه» او حاصل آمده و جایگاه رفیع شیخ الرّئیس را در علوم عربیّه و فنون ادبی آشکار می­ سازد.
اشارات و تلمیحات به آیات شریفه قرآنی و استشهاد به احادیث نبوی که در جای جای این قصیده دیده می­ شود، دلالت بر گسترة معلومات و وسعت اطلاعات و احاطه او بر مبانی مستحکم اسلامی دارد و مجموعه این خصائص، بر شخصیّت والای صاحب قصیده گواهی صادق است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

On the Ode of “Complaint” by Sheikh-al-Rais of Qajar

نویسنده [English]

  • Kamal Moosavi
Assistant Professor Islamic Azad University (Najafabad Branch)
چکیده [English]

The main goal of this essay is to reveal the Arabic literary tradition of a great Persian scholar named Sheikh –al-Rais Qajar, The grandson of Fath-Ali Shah Qajar.
After completing his studies in various branches of Arabic literature including morphology, syntax and rhetorics, this prince wrote an Arabic ode under the title of “complaint” praising the Prophet-peace be upon him-then complaining to him of some of the then authorities’ rudeness to himself.
We have translated the verses and explained every significant words and expressions within the ode.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eulogies of the prophet
  • Background of “Astan-e-Guds”
  • Arabic poetry in Iran
  • Sheikh-al-rais of Gajar
  • Ode of Complaint
  • 13th century A.H